Eerste boeren Zuid-Holland hoorden dat ze weg moeten: 'We zitten in de tang'
Door Job van der Plicht
05 mrt 2023
Op een kastje in de boerderij van de familie Vergeer in het dorpje De Meije ligt een stapel kaarten. Het zijn steunbetuigingen die de boerenfamilie een hart onder de riem moeten steken.
De familie Vergeer behoort tot de twaalf boeren die te horen hebben gekregen dat de stikstofuitstoot in de Meijegraslanden in 2030 nul moet zijn.
Een deel van die twaalf boerderijen ligt volledig in Natura 2000-gebied Nieuwkoopse Plassen en De Haeck, zoals het gebied volledig heet. Sommige boeren hebben alleen grond in het gebied.
'Een schok ging door de zaal'
De boerderij van Vergeer (honderd koeien en 48 hectare grond) ligt volledig in het Natura 2000-gebied.
"Er ging een schok door de zaal. Dat er druk op dit gebied ligt weten we al langer, maar we hadden niet verwacht dat ze dit er zo even doorheen probeerden te drukken", zegt Richard Vergeer over 13 februari, de dag waarop hij de boodschap te horen kreeg.
Met zijn dertig jaar staat hij nog maar aan het begin van zijn agrarische carrière. Het was de bedoeling dat hij over een paar jaar de boerderij van zijn vader zou overnemen. "Maar die kans is nu eigenlijk nul", zegt vader Bert Vergeer (58) bezorgd.
Provincie leek slecht voorbereid op vragen
De bewuste bijeenkomst lijkt ook haastig door de provincie te zijn belegd. Een paar dagen van tevoren werden de twaalf boeren per mail op de hoogte gebracht. "Maar ze hadden niet alle mailadressen. Dus we werden verzocht of we elkaar via via konden informeren."
Toen de boeren in de Meijegraslanden te horen kregen dat hun bedrijf vanaf 2030 moet stoppen, veroorzaakte dat een hoop commotie in de zaal. "We stelden vragen als wat de argumenten hiervoor zijn en welke prijs we ervoor krijgen. Maar we kregen geen antwoord. 'Dat gaan we meenemen', zei de provincie", vertelt Richard Vergeer.
Wat kunnen we nu? Ik weet het niet.
Boer Richard Vergeer
De dag erna stond al een bijeenkomst met meer dan 250 boeren uit de wijde omgeving gepland. Vanwege alle commotie besloot de provincie die op het laatste moment af te blazen. Maar de provincie slaagde er niet in om alle boeren op tijd te informeren. Daardoor stonden op 14 februari 's avonds een hoop boeren voor een dichte deur.
'Ze hebben alleen excuses gemaakt voor het proces'
Zuid-Holland bood achteraf excuses aan voor "hoe de communicatie in het hele traject verlopen is". Of dat ook betekent dat de boeren in de Meijegraslanden kunnen blijven, kan een woordvoerder van de provincie niet zeggen. "Gedeputeerde Stolk (CDA, red.) heeft gezegd dat het antwoord op die vraag zowel geen ja als geen nee is."
"Ze hebben excuses gemaakt voor het proces, maar niet voor de inhoud. Dat is het grote misverstand dat ze laten bestaan", zegt Sjaak Voorend. Hij heeft een agrarisch bedrijf in De Meije, maar dat valt net buiten de grenzen van het Natura 2000-gebied. Hij staat de boeren in de buurt bij.
"Hoewel de provincie zegt dat ze pas op de plaats maakt en het nog zal bekijken, is het uitroken begonnen. Dat is het kwalijkste aan dit proces", vervolgt Voorend. "Er is nu een stempel met flinke waardevermindering op het gebied gedrukt. Aan wie kun je het nu nog verkopen?"
Geconfronteerd met het 'uitroken' zegt de woordvoerder van Zuid-Holland dat de provincie dat "niet voor ogen heeft". "De vragen die we hebben ontvangen zijn we aan het uitzoeken. En daarmee komen we terug bij deze mensen."
'Dit verdient niet de schoonheidsprijs'
Over dat het volstrekt logische vragen zijn en de vraag waarom de provincie dat niet eerst heeft uitgezocht voor ze de boeren informeerde, wil de woordvoerder niet in gesprek. Hij verschuilt zich achter het summiere bericht waarin de provincie heeft gecommuniceerd dat "dit niet de schoonheidsprijs verdient". Ook is niet duidelijk wanneer Zuid-Holland antwoord op de vragen van boeren heeft.
Bert en Richard Vergeer hebben op een excuusbrief over het proces na niets meer van de provincie gehoord. Ze hebben het gevoel dat Zuid-Holland hen laat bungelen. "Iedere keer weer laat de overheid zien dat ze niet netjes met burgers omgaat. En dan vinden ze het raar dat het vertrouwen in de politiek tanende is", zegt Richard.
Hoe zijn toekomst er nu uitziet, weet hij niet. "Ik wil wel boer blijven en het liefste hier, maar wat kunnen we nu? Ik weet het niet. We zitten in de tang."
"Ik ben de derde generatie hier en de voorgeschiedenis van de familie ligt op een andere plek in De Meije", vertelt Bert. "De opzet was om de volgende generatie in te werken. Dat dat waarschijnlijk niet gaat lukken, doet wel pijn, ja."