Klimaattop met vertraging officieel geopend in Sharm-el-Sheikh
SHARM-EL-SHEIKH - Met enige vertraging is de VN-klimaattop in Sharm-el-Sheikh officieel begonnen. De voorzitter van de vorige klimaattop, de Brit Alok Sharma, verrichte de opening en droeg het voorzitterschap over aan Egypte. Dat gebeurde ruim anderhalf uur later dan aanvankelijk gepland.
De Egyptische minister van Buitenlandse Zaken Sameh Shoukry is de voorzitter van deze klimaattop. Hij staat de komende twee weken voor de moeilijke taak om een verdeelde wereld achter gezamenlijke klimaatafspraken te krijgen.
Sharma stond tijdens de openingsceremonie stil bij de vorige top in Glasgow en bedankte alle landen die sindsdien hun klimaatambities hebben verhoogd, Australië voorop. Ook wees hij op de vele crises in de wereld, van de klimaatcrisis tot de „brute” Russische inval in Oekraïne.
„Er is nog zoveel te doen”
„We maken vooruitgang, maar er is nog zoveel te doen. We zijn nog niet op het pad om binnen de 1,5 graad te blijven”, verwees de vorige voorzitter naar het doel om de opwarming van de aarde zoveel mogelijk te beperken. „Hoe vaak moet de wereld nog worden wakkergeschud?” Deze conferentie moet „concrete actie” opleveren, aldus Sharma. „We weten wat we moeten doen om 1,5 graad in leven te houden.”
Op de eerste dag vinden nog vooral gesprekken achter de schermen plaats. Regeringsleiders, onder wie ook premier Mark Rutte, komen maandag en dinsdag massaal naar de Egyptische badplaats. Ook de Amerikaanse president Joe Biden en de onlangs tot president van Brazilië verkozen Luiz Inácio Lula da Silva hebben hun komst aangekondigd. Lula heeft beloofd dat hij het Amazonegebied beter wil beschermen dan zijn rivaal Jair Bolsonaro.
Xi is afwezig
De Chinese president Xi Jinping wordt niet verwacht. China heeft wel een afvaardiging gestuurd. De ijzige diplomatieke relatie tussen China en de VS van de laatste tijd wordt ook gezien als een flink struikelblok.
Het zal op de top zowel gaan over het tegengaan van klimaatverandering, als over aanpassing aan de opwarming die al onvermijdelijk is. De kosten van zulke aanpassingen én die voor schadeherstel komen ditmaal naar verwachting extra prominent aan de orde. Ontwikkelingslanden willen compensatie voor de gevolgen van bijvoorbeeld toenemende droogte en overstromingen.
De komende twee weken zullen nog talloze andere bestuurders naar Egypte komen. Onder hen zijn de ministers Sigrid Kaag (Financiën), Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat), Rob Jetten (Klimaat en Energie) en Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking). Ook staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) gaat erheen.
Voorzitter IPCC: we hebben de kennis om opwarming te beperken
De wereld heeft „de technologie en de kennis” in huis om klimaatverandering het hoofd te bieden en moet die nu benutten. Die boodschap had voorzitter Hoesung Lee van het IPCC, het VN-panel van klimaatwetenschappers.
„De tijd voor onze collectieve actie is nu”, zei hij tijdens de openingsceremonie. „We moeten de emissies van broeikasgassen onmiddellijk verminderen.” Ook de klimaatfinanciering moet worden versneld, vindt Lee. Ontwikkelingslanden moeten daar volgens hem hulp bij krijgen. De ambities moeten omhoog, dat is volgens de IPCC-chef „een kans en een plicht.”
Klimaatschade voor het eerst officieel op agenda klimaattop
Schade die het gevolg is van klimaatverandering wordt voor het eerst een officieel bespreekpunt op de klimaattop.
Tijdens eerdere klimaatconferenties werd ook wel veel over „verlies en schade” gesproken, maar toen was het geen formeel onderhandelingsthema. Dat gaat nu veranderen. Vooral ontwikkelingslanden die compensatie willen van rijke landen, hebben hier jaren voor gepleit. Over de exacte bewoordingen van het agendapunt is veel discussie vooraf geweest.