Weer blunder RIVM met vaststelling van honderd grootste ammoniakuitstoters
De Tweede Kamer vroeg eerder lijsten met de top 100 stikstof- en ammoniakuitstoters op. Het RIVM maakte die op verzoek van stikstofminister Christianne van der Wal. De lijsten werden al vrij snel daarna gecorrigeerd omdat er fouten in waren geslopen. „Tot mijn grote spijt blijken er alsnog fouten te zitten in de lijst ammoniakuitstoters”, meldt het RIVM.
Die fouten kwamen aan het licht omdat agrarische bedrijven die op de lijst staan, in de gelegenheid werden gesteld om zienswijze te geven na een Woo-verzoek (Wet open overheid). „In de brief is deze veehouders de mogelijk geboden om contact op te nemen met het RIVM als zij vinden dat de gebruikte data voor hun stallocatie onjuistheden bevatten.” Dat bleek inderdaad het geval. Het RIVM vindt dat een ’zeer ernstige zaak’. „Fouten zoals die in april en nu zijn geconstateerd raken aan de kernwaarden van het RIVM en zijn beschadigend voor het vertrouwen van burgers en organisaties in het RIVM.” Er worden ’zolang er geen compleet beeld bestaat’ door het onderzoeksinstituut ’geen publicaties of adviezen opgeleverd die gerelateerd zijn aan deze ammoniakemmissies’.
De timing is pikant nu juist stikstofbemiddelaar Johan Remkes vorige maand adviseerde om de emissie van zo’n 600 piekbelasters naar nul te brengen. Van der Wal laat aan de Tweede Kamer weten dat de fout, naast de top-100 lijst, ook ’doorwerkt in andere producten die het RIVM sinds april van dit jaar heeft opgeleverd.’
Van der Wal haalt uit naar het RIVM na de tweede fout op het gevoelige dossier: „Dit is niet de eerste keer dat de door het RIVM geleverde informatie op een later moment gecorrigeerd moet worden. Als minister moet ik kunnen vertrouwen op de informatie die ik aangeleverd krijg van een onafhankelijk wetenschappelijk kennisinstituut als het RIVM. Dit vertrouwen bleek in dit geval onterecht. Ook vind ik het zeer betreurenswaardig dat er bedrijven hierdoor onterecht zijn aangewezen als onderdeel van de top 100 grootste ammoniakuitstoters. Ik heb het RIVM vandaag aangesproken op de gemaakte fout, het belang van zorgvuldigheid en heb nadrukkelijk verzocht om zo spoedig mogelijk met een inhoudelijke duiding te komen van de oorzaak en de gevolgen van deze fout.”
Gênant
Land- en tuinbouworganisatie LTO noemt de fout niet verrassend omdat eerder al aan de bel werd getrokken over de foutieve informatie. „Gênant en met consequenties. Deze vertoning is niet anders te verwoorden”, zegt Sjaak van der Tak, voorzitter LTO Nederland. Hij wijst erop dat er al maanden geleden is gewaarschuwd voor de fouten. „Er is door diverse organisaties en wetenschappers brede kritiek geuit op het gebruik van generieke modellen voor de aanpak van individuele ondernemers. Telkens hebben we opgeroepen zaken van onderop in gebieden aan te pakken, niet vanuit onzekere modellen die wellicht een algemeen beeld geven maar buitengewoon wiebelig zijn op bedrijfsniveau. Boven op ons principiële standpunt over onteigening is de opnieuw aangetoonde onbetrouwbaarheid van modelmatig goochelen een belangrijke reden om stikstofreductie alleen op basis van vrijwilligheid te doen. Een gedwongen aanpak van bovenaf is juridisch, praktisch en moreel niet volhoudbaar. Dat zou de minister nu ronduit moeten erkennen.”