Hoogste rechter in stikstofuitspraak: koeien mogen de wei in
12 oktober 2022
Eigenlijk is niemand er tegen dat koeien zoveel mogelijk grazen in de wei en daarmee minder vaak in de stal staan. Het is minder schadelijk voor het milieu.
Want eenmaal buiten zijn de dieren niet in de stal. En poepende en plassende koeien in een stal zorgen voor meer stikstofproductie dan als ze dat buiten doen. Het stikstofniveau is namelijk hoger als de uitwerpselen gemengd worden, iets wat in de stal gebeurt.
Mest van koeien in de wei kent een veel lagere ammoniakemissie dan mest die in de stal is opgevangen en opgeslagen en vervolgens op het land wordt uitgereden. Een koe poept en plast nooit tegelijkertijd dus vermengen de uitwerpselen zich veel minder in de wei.
Natuur
Toch stapten Mobilisation for Environment (MOB) en Vereniging Leefmilieu naar de rechter. Ze zien koeien ook liever in de wei maar vinden dat boeren een natuurvergunning moeten aanvragen voordat ze daar gaan grazen.
Want ze doen er ook hun behoefte en zorgen zo voor een toename van de stikstofuitstoot. Het is volgens hen in strijd met Europese natuurbeschermingsregels.
Poepen in de wei
Zo ziet de Raad van State (RvS), de hoogste algemene bestuursrechter van het land, het niet. Dezelfde koe is in de wei minder vervuilend dan in de stal en daarom kan een boer die al een vergunning heeft voor in de stal zijn dieren zonder extra vergunning de wei in laten.
Het extra gepoep en geplas in de wei kan tenslotte worden weggestreept tegen mindering daarvan in de stal. De koeien hebben zelf de uitwerpselen over het land verspreid in plaats van dat de boer moet gaan bemesten.
Volgens de RvS is het als je kunt wegstrepen het simpelweg beter als koeien in de wei staan. Als een boer niet kan aantonen dat zijn stal dan minder vervuilend is, moet de provincie de stikstofuitstoot in de wei wel eerst in kaart gaan brengen.
'Wei telt niet mee nu'
Advocaat Valentijn Wösten die optreedt namens de milieuorganisatie Mobilisation for Environment (MOB) is teleurgesteld in de uitspraak. Volgens hem telt de uitstoot van koeien in de wei op dit moment helemaal nergens mee.
Voor boerenbedrijven met veel stkstofuitstoot loont het daarmee om de dieren zoveel mogelijk buiten te laten. "Het is een anarchie. Het beweiden is niet geregeld." Hij roept op tot het maken van 'een complete rekensom'. "Want er wordt nu een vals spel gespeeld.”
'Absurd'
LTO Nederland zegt 'verheugd' te zijn met de uitspraak. Eem extra vergunning zou volgens de belangenbehartiger van boeren en tuinders 'absurd' zijn en een extra 'administratief circus' opleveren.
De zaak kwam bij de RvS naar aanleiding van een concreet geval met een melkveehouder in Baambrugge in de provincie Utrecht. De RvS zegt nu dat voor deze boer nog niet kan worden vastgesteld of wegstrepen van de uitstoot in de wei mogelijk is. Daarvoor zijn te weinig gegevens bekend.