Nationalistisch rechts van Giorgia Meloni wint Italiaanse parlementsverkiezingen
De rechtse coalitie wint de Italiaanse parlementsverkiezingen. Fratelli d’Italia, de rechts-nationalistische partij van Giorgia Meloni, wordt de grootste partij. Grote verrassing is de VijfSterrenbeweging. Met name in zuid-Italië wint de partij van voormalig premier Conte flink.
Angelo van Schaik 25 sep. 2022
Haar coalitiegenoten Silvio Berlusconi’s Forza Italia en de Lega van Matteo Salvini blijven, volgens diezelfde exitpolls, steken op respectievelijk 7,8 en 9,6 procent. De centrum-rechtse coalitie komt daarmee uit op ruim 42 procent in zowel Kamer als Senaat. Dat is met de huidige kieswet genoeg om met een ruime meerderheid te regeren. Een derde van de zetels wordt verdeeld via een districtenstelsel, ook met één stem meer win je de zetel, de andere zestig procent van de zetels worden via evenredige vertegenwoordiging verdeeld.
Volgens YouTrend schommelt de centrum-linkse Partito Democratico rond de twintig procent en blijft de tweede partij in het Italiaanse parlement. De centrum-linkse coalitie, naast de PD nog twee splinterpartijen, komt waarschijnlijk uit op zo’n 28 procent.
Linkse Partito Democratico erkent verlies
De belangrijkste centrumlinkse partij in Italië, de Partito Democratico, heeft haar verkiezingsnederlaag vannacht officieel toegegeven. De partij liet weten zichzelf in het nieuwe parlement als de belangrijkste oppositiepartij te zien.
,,Dit is een trieste avond voor het land’’, zei Debora Serracchiani, een hooggeplaatst lid van de Partito Democratico, in een eerste officiële reactie op de verwachte verkiezingsuitslag. ,,Rechts krijgt een meerderheid in het parlement, maar niet in het land.’’
Daarmee doelde zij op het feit dat uit de voorlopige prognoses blijkt dat de rechtse alliantie van boegbeeld Meloni vooralsnog op ongeveer 43 procent van de stemmen uit lijkt te komen. Als gevolg van het complexe Italiaanse kiesstelsel vertaalt zich dat echter zo goed als zeker in een ruime meerderheid van de zetels in het parlement.
Meloni heeft na de winst van Fratelli d’Italia (Broeders van Italië) aangegeven een rechtse regering te willen vormen. ,,De Italianen hebben een duidelijke boodschap afgegeven”, zei ze vannacht. Ze voegde eraan toe dat die regering zich zal inzetten ‘voor alle Italianen, met als doel het volk te verenigen’. Ook sprak ze van een ‘nacht van trots’ en een ‘nacht van verlossing’.
Verrassing
De grote verrassing van deze verkiezingen is de Vijfsterrenbeweging, volgens de eerste exitpolls komt de partij van voormalig premier Conte uit op zo’n 17 procent. In de laatste peilingen, twee weken geleden, schommelde dat cijfer rond de 14 procent. Conte leek de grote verliezer te worden van deze verkiezingen, maar zijn strategie om zich vooral op het zuiden te concentreren lijkt zich te hebben uitbetaald.
De voormalig premier hield de meerderheid van zijn verkiezingsbijeenkomsten ten zuiden van Napels en hamerde op het behoud van het Reddito del Cittadinanza. Die door de Vijfsterrenbeweging ingevoerde bijstandsuitkering wil Giorgia Meloni zo snel mogelijk afschaffen. Alleen al in Napels zijn ruim 400 duizend mensen afhankelijk van het Reddito di Cittadinanza.
Lange rijen
Overal in het land stonden lange rijen voor de stembureaus, niet zozeer vanwege de bijzonder hoge opkomst, maar door een anti-fraude maatregel. Het onderste deel van het stembiljet moest door medewerkers van het stembureau worden afgescheurd vlak voor het indienen van de stem. Die handeling leverde flinke vertraging op.
De opkomst was fors lager dan bij de vorige verkiezingen, zo’n 65 procent van de ongeveer 51 miljoen kiesgerechtigden is gaan stemmen. In 2018 was dat 73 procent. Met name in het zuiden van het land was de opkomst laag, met de regio’s Campania en Calabria als dieptepunt. In het noorden lag de opkomst een stuk hoger met als uitschieters de regio’s Emilia-Romagna en Toscane, traditioneel de ‘rode’ regio’s van Italië.
Het waren de verkiezingen van twee primeurs. Voor het eerst kozen de Italianen een parlement met zeshonderd leden, vierhonderd parlementariërs en tweehonderd senatoren, in plaats van 945. En ook konden jongeren vanaf achttien jaar voor het eerst ook voor de senaat stemmen. Tot de vorige keer was dat voorbehouden aan Italianen van 25 jaar en ouder.