pieter-van-vollenhoven-zet-tweede-kamer-op-scherp

[noumoe]

https://www.ad.nl/politiek/pieter-van-v ... ~a02e7d9c/

Pieter van Vollenhoven zet Tweede Kamer op scherp: ‘Er wordt fors gesjoemeld met de regels’
Er moet een nieuwe wet komen die onafhankelijk toezicht op veiligheid in Nederland verplicht. Prof. mr. Pieter van Vollenhoven, de ongekroonde koning van de strijd voor veiligheid, doet daarvoor een dringend beroep op de Tweede Kamer.

Anne Boer 05-06-21, 11:27
Hij reageert daarmee op een motie van CDA’er Anne Kuik, die in de Tweede Kamer is aangenomen. Die motie roept - in het licht van het toeslagenschandaal - de regering op binnen een jaar wetsvoorstellen in te dienen die onafhankelijkheid van toezichthouders beter borgt.Als oud-voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en Stichting Maatschappij en Veiligheid hamert Van Vollenhoven daar al jaren op. Hij zegt te hebben ervaren dat onafhankelijk toezicht niet vanzelfsprekend is. ,,Zowel bij de onafhankelijke onderzoeken, alsmede de verhalen van onderzoeksjournalisten en klokkenluiders blijkt voortdurend dat fors kan worden gesjoemeld met de regels, veelal uit economische motieven, omdat veiligheid wordt gezien als een kostenpost. Dat kon jaren, zelfs tientallen jaren voortduren zonder dat er een correctie op plaatsvond.’’

Ondermijnend
Van Vollenhoven, nu senior adviseur van Den Haag Centrum voor Strategische Studies, vindt dat gesjoemel zorgelijk. ,,Het werkt uitermate ondermijnend voor het functioneren van onze maatschappij. Wie kan je nog vertrouwen, is een veel gehoorde klacht.’’

Zijn ervaring met onafhankelijke onderzoeken is dat alle misstanden op de werkvloer volledig bekend waren. ,,Nooit was er sprake van een donderslag bij heldere hemel. De vraag ‘waarom blaffen en bijten de bestaande toezichthouders niet’, werd veelvuldig gesteld. Met als antwoord dat de bestaande toezichthouders daarvoor te weinig onafhankelijk zijn, doordat ze bijvoorbeeld onder ministeries vallen. Ze kunnen vaak geen vuist maken. In de aanloop naar de toeslagenaffaire had men ook kunnen zien dat de regels in de praktijk niet werkten.’’

Mijn ervaring met de overheid is dat men daar totaal anders denkt over het onderwerp onafhanke­lijk­heid

Van Vollenhoven heeft deze week een notitie van zes pagina’s naar de Tweede Kamer gestuurd met de oproep nu door te pakken. ,,Mijn zorg is dat het verzoek van de Tweede Kamer aan de regering een Kaderwet Toezicht in te dienen om de onafhankelijkheid van de toezichthouders te borgen, niet daadwerkelijk wordt opgevolgd. Mijn ervaring met de overheid is dat men daar totaal anders denkt over het onderwerp onafhankelijkheid.’’

Spelregels
Van Vollenhoven draagt een reeks spelregels aan die naar zijn mening als basis moet dienen. Opvallend is dat hij wil dat veel misstanden en genomen maatregelen direct of hooguit na een waarschuwing actief in de openbaarheid worden gebracht. ,,Toon de maatschappij de spiegel van de werkelijkheid. Als dat niet helpt, dan helpt niets’’, is zijn argument daarvoor.

Een andere belangrijke pijler zijn regels voor de benoeming van inspecteurs/toezichthouders en bestuursleden van inspectiediensten en hun relatie met organisaties die ze geacht worden te controleren. De werving moet open zijn en de benoeming van bestuursleden voor maximaal twee keer vijf jaar.

Betrokkenheid
Bestuurders mogen, als het aan Van Vollenhoven ligt, gedurende twee jaar voorafgaande aan de benoeming geen betrokkenheid hebben met het werkterrein waarvoor ze zijn benoemd. Inspecteurs mogen de voorafgaande twee jaar geen betrokkenheid hebben gehad bij organisaties die zij moeten inspecteren. En ze mogen geen betrokkenheid hebben met familieleden die in relatie staan tot de te inspecteren organisaties, tot en met de vierde graad.

Verder is een van de voorstellen dat het toezicht niet langer betrokken wordt bij de totstandkoming van de regelgeving en ook niet bij de verlening van vergunningen.

Samenvoegen
Van Vollenhoven, die aan de wieg stond van de Onderzoeksraad voor Veiligheid, maakte er eerder geen geheim van dat hij het liefst ziet dat er uiteindelijk één onafhankelijke Nationale Veiligheidsinspectie komt. De tien bestaande inspecties zouden daarvoor samengevoegd moeten worden in een zelfstandig bestuursorgaan.

,,Wij moeten niet vergeten, dat als je kunt sjoemelen met de regels, je het vertrouwen in ons democratisch functioneren fors kunt aantasten. Als fatsoenlijk gedrag niet meer wordt beloond en de sjoemelaars kunnen winnen, dan kom je terecht in een maatschappij waarin je niet graag zou willen leven. Dan is veiligheid een casinospel waarbij het goed of slecht kan gaan.’’