DNB toe aan zesde president sinds WO II: hoe wordt die gekozen?

[noumoe]

DNB toe aan zesde president sinds WO II: hoe wordt die gekozen?

Ook bij De Nederlandsche Bank is het wachten op witte rook. Begin juli start een nieuwe president bij de financiële toezichthouder, dus wordt in de komende weken een einde aan de zoektocht verwacht. Hoe transparant wordt die keuze gemaakt?
Het gebeurt niet zo vaak dat de hoogste financiële positie van het land - naast die van minister van Financiën - vacant komt. Na de Tweede Wereldoorlog gingen slechts vier DNB-presidenten Klaas Knot voor: Marius Holtrop was het 21 jaar, Jelle Zijlstra 14 jaar, Wim Duisenberg 15 jaar (waarna hij vertrok om ECB-president te worden) en toen kwam Nout Wellink.

"Er komt in de recente geschiedenis vaker een nieuwe paus dan een DNB-president", zegt macro-econoom Edin Mujagic tegen NU.nl. In de nadagen van de tweede periode van Wellink werd bepaald dat de DNB-presidenten niet meer oeverloos herbenoemd kunnen worden, maar slechts één keer. Een periode duurt zeven jaar. "De procedure voor de herbenoeming van zijn opvolger moest dan ook vrij snel gebeuren. Nu is dat wat gladgestreken", zegt voormalig DNB-directeur Lex Hoogduin.

Wat is de procedure voor de opvolging van de DNB-president?
De procedure is vastgelegd in de Bankwet en de Wet op het financieel toezicht. De raad van commissarissen (rvc) van DNB, de adviseur en toezichthouder van de directie, neemt het voortouw bij het werven en selecteren van kandidaten. Daarbij wordt de hulp van een extern bureau ingeschakeld.

De rvc legt vervolgens een lijst met doorgaans drie namen van kandidaten, met daarbij één voorkeurskandidaat, voor aan de minister van Financiën. De minister legt op basis daarvan één naam ter goedkeuring aan de ministerraad voor. Wanneer die instemt, doet de minister van Financiën een voordracht aan de koning van het koninklijk besluit tot benoeming van de kandidaat.

In het verleden was het nog net geen een-tweetje wie leiding mocht geven aan DNB. Voordat er sprake was van een formele voordracht, besprak de zittende DNB-president, eventueel in samenspraak met de voorzitter van de raad van commissarissen, dit met de minister van Financiën. En dan werd er vrij snel een klap op gegeven.

De benoeming van Knot in 2011 was volgens oud-DNB-directeur Hoogduin veel politieker dan in het geval van zijn voorgangers. "Dat had alles te maken met de financiële crisis." Die had het vertrouwen in het hele bankwezen en dus ook in toezichthouder DNB enorm aangetast. Volgens toenmalig minister van Financiën Jan Kees de Jager was Knot de juiste man om vorm te geven aan de destijds noodzakelijke cultuuromslag bij DNB.

En doordat pas tegen het eind van de tweede termijn van Wellink bekend werd dat er geen derde termijn zou komen, stonden vanaf het begin de schijnwerpers gericht op de zoektocht naar een opvolger. Dat is nu anders. "Dit keer wisten we allang dat Knot op 1 juli 2025 weg zou gaan", zegt Hoogduin. Natuurlijk wordt her en der wel gespeculeerd over wie de nieuwe DNB-president wordt. Het zal niet lang meer duren voordat er witte rook is, aangezien de nieuwe baas van de centrale bank al op 1 juli begint.

'Waardevolste eigenschap voor een DNB-president is vertrouwen'
Maar er zijn geen namen gelekt. "Het is belangrijk dat er geen namen bekend worden, om personen niet te beschadigen", zegt Hoogduin. Een woordvoerder van het ministerie van Financiën wil dan ook niet veel meer zeggen dan dat de procedure nog loopt. "We zijn daar discreet over, want het gaat over mensen."

Een woordvoerder van DNB laat weten dat de profielschets voor de opvolger van Knot te vinden is op de website van de centrale bank. Dan moet je wel even goed zoeken, want deze staat niet onder het kopje 'Werken bij DNB'. Waar je de profielschets wel kan vinden? Eerst klik je op de tab 'Over ons', daarna 'Directie' en dan helemaal naar beneden scrollen. Of om het wat makkelijker te maken: hier. Econoom Mujagic vindt dat het allemaal wel wat transparanter en moderner kan, de hele procedure.

"Den Haag kan straks kiezen uit drie personen, waarom niet uit meer? Voor de gemiddelde Nederlander lijkt het er toch sterk op dat het ergens in kamertjes geregeld wordt", vindt de econoom. En dat is niet goed voor een functie zo belangrijk als die van de president van DNB. "Die meepraat en -bepaalt hoe hoog de rente in Europa wordt en daarmee ook hoeveel rente jij op je spaarrekening krijgt of op je hypotheek betaalt", licht Mujagic toe.

De procedure voor de benoeming van een nieuwe DNB-baas is volgens de econoom dan wel iets veranderd, maar veel minder dan de wereld om ons heen. "De meest waardevolle eigenschap om te hebben voor een DNB-president is vertrouwen." En wat zorgt volgens Mujagic voor vertrouwen? Openheid.

https://www.nu.nl/economie/6354923/dnb- ... kozen.html