Leger Gabon claimt machtsovername, week na verkiezingen
Een groep militairen zegt op televisiezender Gabon 24 dat ze de macht in het Centraal-Afrikaanse land hebben overgenomen. Ze noemen de uitslag van de verkiezingen niet betrouwbaar, en zeggen te spreken namens alle onderdelen van het leger en de politie. Bongo zou thuis onder huisarrest staan.
"Namens de inwoners van Gabon hebben we besloten om de vrede te bewaren door het huidige regime ten einde te brengen", zei een van de officieren in de televisietoespraak.
Dit is de situatie in Gabon nu:
https://nos.nl/l/2488535
De belangrijkste tegenstander van Bongo, Albert Ondo Ossa, heeft hem herhaaldelijk beschuldigd van fraude bij de verkiezingen. De relatie tussen Ondo Ossa en de legerleiding is niet duidelijk; hij heeft geen militaire achtergrond. Ook de situatie in Gabon is onduidelijk; een verslaggever van persbureau Reuters meldt schoten te hebben gehoord in de hoofdstad Libreville.
De Franse premier Borne zegt dat het land de situatie nauwlettend in de gaten houdt, maar verder liet ze zich niet uit over de situatie.
De defensieministers van de Europese Unie gaan de situatie vandaag bespreken, zegt EU-buitenlandchef Borrell. "Als dit inderdaad een staatsgreep is, zou het voor nog meer instabiliteit in de regio zorgen. En dat is ook een probleem voor Europa."
Demissionair minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken noemt de berichten uit Gabon op X "zeer zorgelijk". Hij roept Nederlanders in het land op om zich te registeren bij de informatieservice van Buitenlandse Zaken, zodat ze op de hoogte gehouden kunnen worden van de ontwikkelingen.
Sinds het land in 1990 weer een meerpartijenstelsel kreeg zijn alle verkiezingen uitgelopen op geweld. Bij de vorige stemming in 2016 kwamen daarbij volgens officiële cijfers vier mensen om het leven, volgens de oppositie lag het dodental veel hoger. Veel mensen waren daarom voorafgaand aan de verkiezingen van vorige week uit voorzorg vertrokken uit Libreville of hadden zelfs het land verlaten.
"Deze verkiezingen verliepen net zoals bij de vorige verkiezingen in 2016 heel onrustig. Internationale waarnemers werden bij voorbaat al niet toegelaten, buitenlandse pers werd geweerd. Ook werd het internet afgesloten en een avondklok ingesteld. De oppositieleider werd het via een wetswijziging vrijwel onmogelijk gemaakt om als onafhankelijke kandidaat mee te doen aan de verkiezingen.
Als dit inderdaad een staatsgreep blijkt te zijn, is Gabon na Niger de volgende in het rijtje van voormalig Franse koloniën waar een staatsgreep is gepleegd. Mogelijk heeft dit ook gevolgen voor de banden met oud-kolonisator Frankrijk. Nog altijd hebben de Fransen veel belangen in Gabon, onder meer vanwege de olie.
Energiebedrijf Total is gevestigd in het land en er is een Franse militaire basis. De Franse president Macron heeft dit jaar nog een toespraak gehouden waarin hij zei dat het klaar was met 'Françafrique', met de bemoeizucht van Frankrijk in Afrika. Ik kan me voorstellen dat ze in het Elysée in Parijs erg zenuwachtig zijn wakker geworden vandaag."
